[MD-sorular] Yeni Ali Nesin'ler Yetişiyor: Duyduk Duymadık Demeyin!

[Ali ilik]

Ali Nesin, yazdığı popüler matematik kitaplarıyla, söyleşileriyle, yaz
okullarıyla, MD Dergisiyle ve daha bir çok etkinlikle bu ülkenin gençlerine
büyük ilham kaynağı oldu ve hala olmaya devam ediyor.

Ali Nesin de bir gün bu dünyadan göçecek. O gidince onun izinden gidecek
genç beyinler olmalı. Nitekim de geleceğin Ali Nesin'lerini görüyorum bu
sitede, Bilgi Üniversiyesi'nde, Odtü'den, Bilkent'ten, Erzurum'dan,
Elazığ'dan gençler var.

Sitedeki yazılarıyla ilk aklıma gelenleri isimleriyle söylemek istiyorum:
Demirhan Tunç, E. Mehmet Kıral, Can Başkent, Oktay D. Belgeci, Yıldırım
Akbal

Bu isimlerden Demirhan arkadaşımız zaten şu anda yanılmıyorsam master
(doktora) yapıyor Amerika'da, belirli bir mesafe katetmiş, siteye (md
sorular list) yolladığı mesajlardaki öz, zaman zaman oldukça teknik ve
doğru, yorumlar yapıyor. E. Mehmet Kıral'ın "herşeye maydonoz!" olmasını
takdir ediyorum; zira herşeye "doğru maydonoz" oluyor. Matematiğin çok
çeşitli konularına doğru yanıtlar veriyor, yeteneklerine hayranım. Kısa ve
öz açıklamaları var, enfes...Gerçek bir matematikçi gibi, sade öz ve şık
açıklamalar...

Can arkadaşımızla bir kaç kere mailleştim, laflıyoruz arada. Odtü
matematik-felsefe çiftanada (double major) l!! diploması var elinde ve şu
anda Hollanda'da dünyanın en iyi dil okullarından birinde linguistic ve
matematiği birleştirien mevuzlarda kafa yoruyor. Yanılıyorsam düzeltiver
Can:)

Oktay D. Belgeci fizik okudğunu söyleyince çok şaşırdım. Bir fizik öğrencisi
epsilon-deltayı bu kadar mı iyi bilir? Dileyenler arşivden Oktay'ın
epsilon-deltayı mahlalle, sokak ve top oynarken camı kırmamaya çalışan
çocuklar yardımıyla açıklamasını (açıklamaya çalışmasını)
okuyabilirler. (Oktay'cım msnde senle kahkaha tufanları çok zevkli:)) Bi
yolunu bulup (iç yatay geçiş-çift anadal gibi..) matematik bölümüne kapak
atabilirse daha rahat edebilir. Yeteneklerine çok inanıyorum onun da. E.
Mehmet Kıral kadar öz olmasa da iyi yorumları var :))

Yıldırım Akbal ile, Uludağ Üniversitesi'nde aynı bölümdeyiz. Bu siteye "çok"
mesaj atmadı belki ama gözüme çarpan özelliği iyi sorular sorması. Bunu
E.Mehmet Kıral için de kesinlikle geçerli. Ve Yıldırım, matematiği bütün
olarak düşünmeye çalışıyor, golbah, twin prime ya da başka open question
çözme sevdası benim kadar yok:) Aklı fikri, yeni sistemler kurmak, teori
geliştirmek, o yüzden de sanırım benden daha başarılı olacak ileride:)

Bu arkadaşlar bu sitede en çok gözüme çarpan arkadaşlar (Yıldırım hariç, onu
okuldan tanıyorum). İnsanları sınıflandırmak, onlarda hata/kusur aramak gibi
bir derdim yok. Bu yazıyı yazma amacım, somut örnekler vererek bu ülkede
dünya matematiğine az-çok yön vermeye ADAY matematikçilerin filizlendiğini,
matematik anlamında o kadar da "kötü" durumda olmadığımız tekrar bizlere,
matematikseverlere, hatırlatmak.

Ülkenin genelinde matematik eğitimi iyi yapılmıyor olabilir, fakat öyle
yetenekli arkadaşlar var ki, gerçekten de Ali Nesin'in  dediği gibi eğer
Bilgi'den örnek verirsek, Bilgi Mat mezunları nanik yaparak qualifiers
sınavları geçiyorlarsa Amerika'da bu müthiş birşey. Kim nanik yapabilir ki
qualifiers cebir sınavlarında, hem de Amerika'da. Demek ki iyi yetişmiş
matematik mezunları var. Özel (daha doğrusu, dahası fazla, doğrusu Vakıf)
üniversitelerinde matematik eğitimi kalitesinin genel olarak yüksek olduğunu
söyleyebilirim. Sadece Bilgi, Bilkent, Koç değil, diğer vakıf
üniversitelerinde de matematik eğitimi genelde devlet üniversitelerine
oranla (Odtü, Boğaziçi, Abant vb..) hariç fark atıyor. Tabi müfredatlarına
bakarsanız bu vakıf üniversitelerinin, bazı üniversitelerin uygulamaya,
bazılarının bilgisayar-matematik gibi alanlara (ki o da uygulama bir
anlamda) daha meyilli bir müfredat izlediklerini görürsünüz. Örneğin Işık
Üniversitesi, Matematik Bölümü'nü kapattı, matematik mühendisliğ bölümü
açtı. Bir pürmatematiksever olarak, buna içerlemiştim ama oradaki hocaların
(Saadet Erbay, Hüsnü Erbay, ve diğer hocalar) uygulamaya daha yatkın
oldukları için öyle bir tercih yaptılar belki, başka bürokratik nedenleri de
olabilir. Neyse sonuçta bir matematik bölümünün müfredatının pür mü uygulama
mı, neye yakın olacağı, o matematik bölümündeki hocaların çalışma
alanlarına, anlatabilecekleri derslere göre dğişir. Örneğin Bilgi
Üniversite'si Matematik Bölümü dünyanın bence pür matematik (daha doğrusu
cebir) alanında en iyi bölümü. Bu müfredat, ne Harvard'da var, ne Mit'te, ne
Stanford'u ne Yale'i, ne Oxford'u. Bu demek değildir ki Bili Üniv. Matematik
Bölümü dünyanın en iyi bölümüdür (böyle bir sınıflandırma, ranking list,
varsa belki de en iyidir o listeye göre.. Link versin lütfen bilen birisi).
Ama cebir alanında Dünyanın en iyi müfredatına sahiptir/değildir konusunda
bahse girerim.

Yani, ben bugün yırtık pantolon giydim ve üzerimde "Efes Pilsen Blues
Festival 16" tişörtü var. Niye? Öyle seviyorum. Canım öyle istiyor.

İşte bir matematik bölümündeki hocaların, sevdikleri, uzmanı oldukları
konular nelerse müfredat ona göre şekilleniyor.

Neyse, uluslararası matematik forumlarına baktığımız zaman şunu görüyoruz.
Mesela, dr. math'ı elealalım (http://mathforum.org/dr.math/) burası Drexel
Üniversitesi' nin Drexel School of Education
<http://www.drexel.edu/soe/> biriminin
el attığı, ayakta tuttuğu, ciddi bir forum. Öyle laylaylom forumu değil. MD
sorular list gibi ciddi bir forum. Ama adamlar bu işi süper yapıyorlar.
Gönüllü profesörler yazıyor burada. Bu insanların herhangi bir talepleri yok
maddi olarak. Bilen bilir zaten dr math'ı. Ve altbaşlıklar var, orada
arıyorsunuz sorunuzu bulmassanız, bir form doldurup mail atıyorsunuz,
şunları şunları yaptım çözemedim, şurası zor geldi diye...Eğer sorunuzun
benzeri arşivlerde daha önce sorulmadıysa, ve soruyla uğraştığınızı ve
uğraşlarınızdan kısaca bahsederseniz, 2-3 gün içinde yanıt geliyor, hem de
ne yanıt. Açıklamalı, bir akademisyen tarafından veriliyor yanıt.

Drexel üniversitesi ne kadar yayın yaptı, kampüsü ne kadar, dünya
sıralamasındaki yeri nedir beni ilgilendirmiyor. Ama bu dr math forumu
dünyada matematiği öğrenmek isteyenlere, matematiksel iştahlarının limiti
sonsuza giden gençlere oldukça fayda sağlıyor. Sitenin düzeni konulara
oldukça rahat ulaşılabilir nitelikte. Enfes bir tasarım değil belki ama o da
olmasın:)

Böyle bir forum Türkiye'de var mı? Ben bilmiyorum. Burası oldukça faydalı,
fakat bir maillist şeklinde. Bunu hazırlayan insanlar biliyorum ki alasını
yaparlar bu mallisti, dr math tan da daha iyi bir foruma dönüştürebilirler.
Ama zaman işi, moderatör sorumluluğunu üstelenecek insan gereksinimi, ve
böyle bir siteye yazacak akademisyenler...Ben şimdilik böyle gitmesinden
yanayım. Zaten gelen mailler şu an için belirli bir sayıda ve bu sayı
sitedeki insan sayısı falan bunları düşünürsek, çoğu sorunun cevaplandığını
görüyoruz.

Eğer Md sorular listesine talep patlaması olursa, yani düşünün günde
(hergün) 100 farklı kişinin soru sorduğunu!!! O zaman ya site kapanır (ki
böyle birşeyin asla olmayacağına inanıyorum:)) ya da daha geniş bir platform
düzenlenir, yine aynı örneği vereceğim dr math gibi.

Bilimfeneri (www.bilimfeneri.gen.tr) sitesi de iyi bir atılım aslında, fakat
siteyi incelediğimde, gözüme çarpan en azından bir eksiklik, siteye yazan
akademisyen sayısının azlığı. Burada İhsan Yücel, Mustafa Yağcı ve diğer
arkadaşları kutlamak gerekiyor. Gerçekten bazen teknik konularda mümkün
olduğunca yoğun tartışmalar da gördüm sitede (Ör: Cauchy Schwartz mevzusu).

Neyse, bu yazı daha giderdi ama okulun kütüphanesi, bazı okullar gibi gece
geç saatlere kadar açık değil! 24 saat açık değil. Görevli şahıs sert bir
ses tonuyla "5 dakikanız var arkadaşlar" dedi. Saat 15.00 ve türkiyede bir
devlet üniversitesinin ana bilgisayar salonu kapanıyor. 2. uyarı geldi yemin
ediyorum: daha sert bir ses tonuyla "süreniz dolu arkadaşlar bilgisayarları
boşaltırmısınız!!???"

Hoşçakalın, şimdilik...

Saygı ve sevgiler,

Ali





--
www.antoloji.com/ali_ilik

"A writer is not so much someone who has something to say as he is someone
who has
found a process that will bring about new things he would not have thought
of if he had not
started to say them." William Stafford, A Way of Writing.
-------------- sonraki bölüm --------------
Bir HTML eklentisi temizlendi...
URL: http://lists.math.bilgi.edu.tr/pipermail/md-sorular/attachments/20060330/6c1ba022/attachment.htm