[MD-sorular] Ynt: Re: Saat(*)

[dede]

Sayın Tibet Efendi;
Yönteminizle o hassasiyetin ölçülebileceğine
kuşkum var!Diyelim ki yönteminizle ölçüldü;
o zaman ölçmenin yapıldığı yerdeki "gün dönüm"
tarihleri ve bu tarihlerde ki günün uzama/kısalması
saniyeler mertebesinde çok iyi bilinmelidir.Günlerin
uzama/kısalmasının bu kadar doğrulukla bilindiğini sanmıyorum;
(belki dakika mertebesinde bilinebilir.) Yönteminiz belki
tam gün dönüm tarihinde (günün uzayıp kısalmadığı tarih)
işe yarar.Hassaslık için "uzun çubuğun" yaratacağı
sorunları aşmak ta bir sorun ayrıca (örneğin çubuğun
tireşimi nedeniyle, gölgenin boyunun sağlıklı ölçülememesi)
Titreşimi aşsanız dahi, gölge/yarı gölge nedeniyle; gölge 
sınırının keskin olmaması sonucu, gölge boyunun "tam doğru"
ölçülememeside ayrı bir sorun (hassaslık çok küçük zira,
ufak bir ölçüm hatası; işi mahveder.)Bu yanıtınız şu soruyu 
akla getiriyor:Verilen hassasiyet için çubuğun, tarihinde boyu ne
olmalıdır?
Hesaplamadım; ama hesaplanınca örneğin 1000 m uzunluk 
çıkarsa ne yapılacak o zaman? Yanıtınız;"aklıma tam yatmasa da" 
yine de teşekkürlerimle;
Selam ve başarı dileklerimi sunarım.
A.Kadir Değirmencioğlu.


----- Özgün İleti -----
Kimden : "tibet efendi" 
Kime : "dede" ,"Matematik Dunyasi"

Gönderme tarihi : 2/11/2009 21:51
Konu : Re: [MD-sorular] Saat(*)
Yere dik bir cubuk cakarsaniz. (su terazisiyle) O
cubugun gölgesinin en kisa oldugu an, o yerin yerel saatinin tam 12:00
oldugu andir.
Yani bugün gölgenin en kisa oldugu anla yarin gölgenin en kisa
oldugu an arasinda tam 24 saat vardir.
Saniye inceliginde ölcüm yapabilmek icin cok yüksek bir cubuk
dikmeniz lazim ki tepe noktasinin gölgesi hizli hareket
etsin.Günes tam dik geliyorsa tabi uzun cubuk dikmenin bir
getirisi olmayacaktir.
Bu yöntemle ölcmüs olsalar gerek.
tibet

--- On Mon, 11/2/09, dede <dede_47 at mynet.com> wrote:

From: dede <dede_47 at mynet.com>
Subject: [MD-sorular]
 Saat(*)
To: md-sorular at matematikdunyasi.org
Date: Monday, November 2, 2009, 12:34 PM








Değerli Üyeler;



Okuduğum bir kitaptan (BOYLAM, Dava Sobel,

William J.H.Andrewes; TÜBİTAK yayınları,Ocak 2004)



 kafama takılan bir
â��noktayıâ�� uzun zaman
bir çözüme



 kavuşturamadığımdan, listeye sormaya karar verdim:



â��1700-1760 yılları arasında
yaşadığınızı
varsayın.



Bir hükümetin koyduğu â��büyük bir
ödülüâ��
almak için



dünyanın her yerinde ve her türlü kullanma/taşıma 



koşulunda, günde (yani 24 saatte) en fazla 3 saniye
ileri



veya 3 saniye geri kalabilecek mekanik bir saat
yapılması



gerekmektedir.Bu saati yapıyorsunuz, deniyorsunuz
istenen



koşulları sağladığını görüyor ve ödül jürisine
teslim
ediyorsunuz.



Jüride saatinizin istenen koşulları sağladığını
�test�
ediyor ve



size ödülün yarısını veriyor. (aslında hepsini
almanız
gerekiyor,



ancak çeşitli bahaneler ileri sürülerek yarısı
verilmiyor.)



Şimdi sorum şu: O yılların
bilgi birikimi, tekniği/teknolojisi,
 


zaman ölçme araçları dikkate
alınmak kaydıyla;
 


( çok zor bir iş ama böyle
mekanik bir saati hadi yaptınız diyelim)
 


 yaptığınız bu saatin 24 saatte (artı/eksi)
3 (üç) saniye doğruluğunu 
 


neyi esas/baz/ölçü alarak
kontrol edersiniz?
 


O zamanlar zaman ölçmede kullanılan; güneş saati,
kum
saati,



su saati, astronomik gözlemler, sarkaçlı mekanik
saatler
gibi araçlarla



istenen doğruluğun kontrol edilmesi
olanaksız.(sarkaçlı
saatlerin; 



enlem/boylama, iklim koşulları ve sıcaklığa göre
doğruluğunun 





değiştiği bilinmektedir o
yıllarda) Buna bir türlü yanıt bulamadım.



Ciddi fikri/bilgisi olanların, bilgilerini
paylaşması
dileklerimle;



Saygılarâ�¦



A.Kadir Değirmencioğlu







_______________________________________________
	

	
		Ücretsiz dinlemek için yüzbinlerce şarkı Kavun'da! Tıkla, dinle.
	



-----Inline Attachment Follows-----

_______________________________________________
MD-sorular e-posta listesi
sorular at matematikdunyasi.org
http://lists.math.bilgi.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular


      



_______________________________________________
	
	
		Ücretsiz dinlemek için yüzbinlerce şarkı Kavun'da! Tıkla, dinle.
	

-------------- sonraki bölüm --------------
Bir HTML eklentisi temizlendi...
URL: http://lists.math.bilgi.edu.tr/pipermail/md-sorular/attachments/20091102/e726783e/attachment.htm