[MD-sorular] Bir Gazete Bilmecesindeki Fizik Sorusu

[Tarik Ozkanli]

Merhabalar,

Enerji, elektrik, nötron, Proton vesaire bunların hepsi önümüzdeki varlık alemi kavramak için bizim oluşturduğumuz kavramlar, bazı fenomenleri isimlendirirken kullandığımız “mnemonic” ler (hatırlatıcılar) dır.

Aslında daha parçacık mı dalga mı olduğuna karar verilemeyen, deştikçe içinden bir sürü başka alt oluşum çıkan veya bize öyle gelen bir alan madde dünyası.

 

Elektrik, iş, enerji vb. kavramlar çok üst seviye yararlı soyutlamalar. Zamane tabirle “emergent” fenomenler.

Dolayısıyla zaten sadece pragmatic (faydacı) amaçlarla oluşturulmuş bu kavramların arasındaki tutarlılık ve tutarsızlık, uyumluluk uyumsuzluk gibi özellikleri araştırmak ancak bunların insan kabulu soyutlamalar olduğunu ve tamamen başka bir kavramsal çatıyla da fizik yapılabileceğini gösterir.

 

Zaten yaygın olarak fizik denilen ve bununla temellenen diğer tüm bilimlerde , aslında madde dünyayı anlama ve kontrol altına alma faaliyeti olarak kısaca tanımlanabilen şey, herşeyden önce deneysel ve deneme yanılma ile yürütülen bir faaliyettir. Kavramsal çatı sonradan matematiksel olarak giydirilir. Tabii belli sınırlar içerisinde oluşmuş kavramsal çatının yardımıyla da bazı keşifler yapılabilir ancak bunlar bu kavramsal çatının menziliyle sınırlıdır kanımca.

 

Sonuç olarak söylediğim, bu kavramsal araçlara takılmak zaman kaybı olabilir kanımca madde biliminde aslolan deneydir, tecrübedir ve ardından matematiksel sıralama ve tanzim ile en ekonomik ifadeyi bulmaya çalışmaktır. Dediğim gibi bazen oturmuş gibi gözüken matematik çatılar menzili ile orantılı bazı gerçeklere işaret edebilir.

 

Tarık

From: md-sorular-bounces at matematikdunyasi.org [mailto:md-sorular-bounces at matematikdunyasi.org] On Behalf Of mozgan
Sent: Tuesday, April 20, 2010 1:27 AM
To: md-sorular at matematikdunyasi.org
Subject: Re: [MD-sorular] Bir Gazete Bilmecesindeki Fizik Sorusu

 

Bildigim kadariyla, kismen dogru diyebilirim. Cünkü elektrik kavrami cok genistir, öyle ki, elektrikten söz etmek yüklü parcaciklarin "bulundugu" demek (elektrik akimi ile karistirilmamasini rica ediyorum). Kismen dogru dedim, cünkü isin icinde bir de "nötron hareketi" bulunmakta ki, bu da cekirdek parcalanmasi demektir. Parcalanan cekirdekten cikan isinlamaya göre tekrar degerlendirilebilir. Ama sonucta orda da bir elektriklenme söz konusudur. 

 

Tabii unutulan bir baska mesele de, ki bence en önemlilerinden birisi, hareket eden parcaciklarin olusturmus olduklari "manyetizmadir". Daha da alt seviyeye inen fizik alimler spinlerden ve onlarin dönüslerinden söz etmektedirler. Cok büyük bir genelleme yaparak, spin hareketlerinin dünyanin dönüsü ile ayni olduklarindan söz ederler. Gerci Viktor Schauberger de suyun hareketi meselesinde benzer seyler söyledigini torunlarinin videolarindan izlemis ve duymustum.

 

Fizik derslerinden hatirladiklarim bunlar. Fizikci arkadaslar lütfen daha aciklayici bilgi sunarsalar sevinirim(z).

 

Saygilarimla...

 

 

Am 19.04.2010 um 23:48 schrieb Ahmet Selcuk:





Elektrik ifadesi genelde serbest elektronların hareketi için kullanılıyor. Ama  çözeltilerdeki + ve - iyonların karşılıklı akımı için de elektrik ifadesi kullanılabilir. Ama nötron yok çünkü nötron yüksüz.

2010/4/19 tibet efendi <tibetefendi at yahoo.com>

Cözeltilerde protonlar (ve nötronlar) hareketlendirilerek de elektrik iletiliyor. Yüzüyorlar arti yüklü seyler oradan oraya. Onu kastetmisler. Yalniz elektron dersek eksik kalir diye düsünmüsler. Protonla nötronu da eklemisler. Ama bu sefer iyice sacma olmus cünkü ben bisikletimin pedalini cevirince de tekerleklerin protonlarini, nötronlarini, elektronlarini hareketlendiriyorum. Hep beraber dönüyorlar.

 

Bir sey gazetede yaziyorsa büyük ihtimalle yalandir. Bu genel kural :)

 

tibet

 

 


--- On Mon, 4/19/10, MEHMET ERŞEN ÜLKÜDAŞ <meulkudas at hotmail.com> wrote:


From: MEHMET ERŞEN ÜLKÜDAŞ <meulkudas at hotmail.com>
Subject: [MD-sorular] Bir Gazete Bilmecesindeki Fizik Sorusu
To: md-sorular at matematikdunyasi.org
Date: Monday, April 19, 2010, 8:20 PM

 

Bir gündelik gazetenin bulmaca ekinde 
dün şöyle bir soru gördüm:
elektron,nötron,proton gibi atomaltı parçacıklarının
hareketlendirilmesi ile üretilen enerji türü nedir ?
yanıtı şöyle verilmiş:  elektrik
benim bu işe aklım yatmadı,
ben fizikçi değilim amma bizler  fen lisemizde ve üniversitenin
birinci yılında çok iyi fizik öğrenmiştik,
bildiğim kadarı ile elektrik akımı yalnızca elektronları iletir,
nötronları protonları iletmez,
belki bunları bulundukları konumlarında titreştiriyor da olabilir mi,
diyorum fakat tam emin değilim.
Bulmacadaki yanıt mı doğru yoksa benim bildiklerim mi ?
MD üyeleri arasında e-mail'lerinden anladığım kadarı ile
fizikçiler var mühendisler var fizik bilgisi derin
matematikçiler var. MD sayın üyeleri umarım bu konuda
beni merak içinde/yanıtsız bırakmazlar.
.
dip söz: atalarımız ne demişler,
bilmemek ayıp değil, sormamak/
öğrenmemek ayıp. 

________________________________

Windows Live Hotm ail: Arkadaşlarınız Facebook'taki güncellemelerinizi doğrudan Hotmail®'den görür. <http://www.microsoft.com/windows/windowslive/see-it-in-action/social-network-basics.aspx?ocid=PID23461::T:WLMTAGL:ON:WL:tr-tr:SI_SB_4:092009>  

 

-----Inline Attachment Follows-----

_______________________________________________
MD-sorular e-posta listesi
sorular at matematikdunyasi.org <http://mc/compose?to=sorular@matematikdunyasi.org> 
http://lists.math.bilgi.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular



_______________________________________________
MD-sorular e-posta listesi
sorular at matematikdunyasi.org
http://lists.math.bilgi.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular


_______________________________________________
MD-sorular e-posta listesi
sorular at matematikdunyasi.org
http://lists.math.bilgi.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular




__________ Information from ESET NOD32 Antivirus, version of virus signature database 5042 (20100419) __________

The message was checked by ESET NOD32 Antivirus.

http://www.eset.com


Bu elektronik posta ve onunla iletilen bütün dosyalar gizlidir ve sadece göndericisi tarafindan almasi amaçlanan yetkili gerçek ya da tüzel kisinin kullanimi içindir. Eger söz konusu yetkili alici degilseniz bu elektronik postanin içerigini açiklamaniz, kopyalamaniz, yönlendirmeniz ve kullanmaniz kesinlikle yasaktir ve bu elektronik postayi derhal silmeniz gerekmektedir. SAMPAŞ bu mesajin içerdigi bilgilerin dogrulugu veya eksiksiz oldugu konusunda herhangi bir garanti vermemektedir. Bu nedenle bu bilgilerin ne sekilde olursa olsun içeriginden, iletilmesinden, alinmasindan ve saklanmasindan sorumlu degildir. Bu mesajdaki görüsler yalnizca gönderen kisiye ait olup, her zaman SAMPAŞın görüslerini yansitmayabilir. Bu e-posta bilinen bütün bilgisayar virüslerine karsi taranmistir.

This e-mail and any files transmitted with it are confidential and intended solely for the use of the individual or entity to whom they are addressed. If you are not the intended recipient you are hereby notified that any dissemination, forwarding, copying or use of any of the information is strictly prohibited, and the e-mail should immediately be deleted. SAMPAS makes no warranty as to the accuracy or completeness of any information contained in this message and hereby excludes any liability of any kind for the information contained therein or for the information transmission, reception, storage or use of such in any way whatsoever.The opinions expressed in this message may belong to sender alone and may not necessarily reflect the opinions of SAMPAS. This e-mail has been scanned for all known computer viruses.
-------------- sonraki bölüm --------------
Bir HTML eklentisi temizlendi...
URL: <http://lists.math.bilgi.edu.tr/pipermail/md-sorular/attachments/20100420/8e6abe7b/attachment.htm>