[MD-sorular] Sikloid ve Fizik(*)

24 Mar 2010 Çar 23:23:46 EET

Sayın Kadir bey,

Fizik öğrenmeye çalışan bir insan olarak, bildiklerimi sorularınız
doğrultusunda sizinle ve grup üyeleriyle paylaşmaktan memnuniyet duyarım.

"b)Işık bir doğru boyunca yol alır.(Fazla spakülasyon olmaması için

saçılımın(diffraction) çok az olduğu lazer ışığını
düşünebilirsiniz)Görecelilik

kuramı gereğince büyük kütleli cisimlerin yakınından geçen ışık
yörüngesinden sapar."

Öncelikle, saçılım olsa dahi ışığın bir doğru boyunca yol aldığını
söyleyebiliriz. Bırakın lazeri, odanızdaki ampulden etrafa dağılan ışık da
bir doğru boyunca yol alır. Böyle söylüyorum, çünkü burada bahsettiğimiz
şey, ışığı oluşturan parçacıklar olan fotonlardır. Her bir fotonu bir ışık
huzmesi olarak düşünün; hepsi de birer doğru boyunca yol alırlar ve hepsinin
yolunun aynı doğrultuda olması gerekmez. Nevar ki, lazer de durum az çok
böyledir. (yani neredeyse tüm fotonlar aynı doğrultuda ilerlerler.)

c)Işık farklı ortamlardan geçerken harcayacağı zaman en az (minimum)

olacak şekilde bir yol seçer(tabii bu yol yine doğrusaldır.)

Gerçekten de ışık bir ortam içinde yol alırken, (yada ortam değiştirirken)
harcayacağı zaman en az olacak şekilde bir yol seçer, ancak bu yol her zaman
doğrusal değildir. Fiberoptik kablolar tam da bu gerçekten yola çıkılarak
hazırlanırlar. Ayrıntılı bilgi için internette "GRIN (Graded Index)
Materials" olarak bir arama yapabilirsiniz.

d)Bir alan içinde bu alanın tesiriyle(örneğin dünyanın yer çekim alanı
etkisiyle)

 hareket eden bir mikroskopik/makroskopik cisim, harcayacağı zamanı en az
(/minimum) olması için; sikloid  eğrisi şeklinde bir yörüngeyi izler..

(Dünyada iki nokta arasında yer çekimi etkisiyle hareket eden bir cisim, bu
iki

noktayı en az zamanda gidebilmesi için; bir doğru boyunca değil; bir sikloid
eğrisi boyunca  hareket etmelidir.)

Burada sikloidden kastınızı tam olarak anlayamadım, biraz daha açarsanız çok
sevinirim. Ancak şunu söyleyebilirim ki, dünya üzerinde hareket eden
cisimler, dünya kendi etrafında döndüğü için biraz eğri bir yol izlerler.
Tabii eğer referans sisteminiz dünya ise. Eğer hareket eden cismin üzerinde
iseniz, size tam bir doğru üzerinde hareket ediyormuşsunuz gibi gelecektir.
Aklıma gelmişken, sikloid şeklindeki hareketten kastınız eğik atıştaki gibi
bir eğri ise, evet yerçekimi etkisiyle cisimler düşey eksende böyle bir
hareket yaparlar. Benim az önce anlatmaya çalıştığım şey üç boyutta, hatta
daha çok yatay eksende geçerlidir. (tabii ki yukarı doğru atılan bir cismin
-eğer 11m/s^2 den daha büyük bir ivmesi yoksa- bir çeşit eğik atış yörüngesi
izleyip geri döneceği aşikârdır.)

1-Dünyada bir cisim iki nokta arasında giderken harcayacağı zamanın en az

olması için sikloid bir yörünge izlerken; ışık neden farklı ortamlardan

geçerken bir sikloid yörüngeyi değil de, doğrusal yörünge takip etmektedir?

(Işık, alanlardan etkilenmez denilirse; büyük kütleli cisimlerin yakınından

geçerken o cismin kütlesi(dolayısıyla alanı) nedeniyle ışık saptığına göre

demek ki ışık alandan etkilenmektedir.)

Dediğim gibi ışığın yörüngesi her zaman bir doğru olmak zorunda değildir.
Ama şöyle de düşünebilirsiniz: Işık (fotonlar) dünyanın hareketinden
etkilenmeyecek kadar küçüktür ve hızlı ilerlerler. Bu yüzden de ışık yörünge
olarak genellikle bir doğru izler. (Dünyada. Atmosfer içinde ışığın
izleyeceği yolun bir doğru olmaması için genellikle bir neden yoktur.)
Ayrıca, ışığın çok büyük kütleli bir cismin yakınından geçerken yörüngesinin
eğrildiğini düşünün: bu tam da eğik atışta havaya atılan cismin başına gelen
şeydir; attığınız cisim yer çekimi alanından etkilenip yörüngesini aşağı
(çekim alanının merkezine) doğru çevirir. Işık da aynı şekilde büyük bir
kütle çekim (yer çekimi) alanından etkilenip aynı tepkiyi verir.

2)Evrende ışık için bir yasa, maddi cisimler için diğer bir yasa olgusu
olabilir mi,

kabul edilebilir mi böyle bir şey?Bu kabul edilirse; evren de her şeyde
ikilik

(duality) var; ama biz henüz fark edemiyoruz (mu) demektir.

Bildiğim kadarıyla, fizikçiler bahsettiğiniz gibi bir ikilik olmadığını,
aksine her şeyin tek bir yasa tarafından yürütüldüğünü (belirli bir kural
takımına uyduğunu) söylüyorlar. Ancak yeri gelmişken şunu da söylemeliyim;
fizikte (kuantum fiziğinde) gerçekten de bir ikilik (duality) var! Ancak bu
dalga-parçacık ikilemi olarak bilinir ve sizin kastettiğiniz ikiliğin tam
tersini söyler. Şöyle ki, bildiğimiz kadarıyla evrende madde, yani
parçacıklar dalga karakteri sergilemekte, aynı şekilde dalgalar ise parçacık
karakteri sergilemektedir. Yani ışığa foton parçacıklarından oluşmuş bir
elektromanyetik dalga, hidrojen atomuna da proton ve elektron dalgalarından
oluşmuş bir atom gözüyle bakıp inceleyebilirsiniz. İncelediğiniz "şey"e ne
olarak bakıyorsanız (dalga mı, parçacık mı) o "şey" size o şekilde
görünecektir.

3)Yoksa ışık uzayda hareket ederken sikloid bir yörünge izliyor da biz bunu
fark edemiyor muyuz?(Malum büyük uzaklıklarda eğri çizgiyle doğru çizgi
kolayca

ayırt edilemez.Bu nedenle dünyanın yuvarlaklığı binlerce yıl fark
edilemedi.)

Uzayda ışığın sikloid bir yörünge izlememesi için hiç bir sebep aklıma
gelmiyor. (Hem kütle çekim alanlarından etkilendiği, hem de en az enerji
harcanacak yolun her zaman bir doğru olması gerekmediğinden.)

4)Eğer ışığın sikloid yörünge izlediği kanıtlanırsa(!!!???), mevcut
kuramlarımız (ışık kuramları,

görecelilik kuramı v.s.) tekrar gözden geçirmek gerekir mi/gerekmez mi?

Bu durumda gerekmediğini düşünüyorum.

Umarım yazdıklarım merakınızı gidermenize ve akınıza yeni sorular gelmesine
yardımcı olur. Bir hatam olduysa affola.

Herkese iyi çalışmalar diliyorum;
Can Koltuk

24 Mart 2010 21:00 tarihinde dede <dede_47 at mynet.com> yazdı:

> Sayın Üyeler;
>
> Önce bugünün bilimince kabul edilmiş birkaç "doğruyu" yazayım;
>
> a)Doğada bir yasa/kural her koşulda aynıdır, değişmez
>
> b)Işık bir doğru boyunca yol alır.(Fazla spakülasyon olmaması için
>
> saçılımın(diffraction) çok az olduğu lazer ışığını
> düşünebilirsiniz)Görecelilik
>
> kuramı gereğince büyük kütleli cisimlerin yakınından geçen ışık
> yörüngesinden sapar.
>
> c)Işık farklı ortamlardan geçerken harcayacağı zaman en az (minimum)
>
> olacak şekilde bir yol seçer(tabii bu yol yine doğrusaldır.)
>
> d)Bir alan içinde bu alanın tesiriyle(örneğin dünyanın yer çekim alanı
> etkisiyle)
>
>  hareket eden bir mikroskopik/makroskopik cisim, harcayacağı zamanı en az
> (/minimum) olması için; sikloid  eğrisi şeklinde bir yörüngeyi izler..
>
> (Dünyada iki nokta arasında yer çekimi etkisiyle hareket eden bir cisim, bu
> iki
>
> noktayı en az zamanda gidebilmesi için; bir doğru boyunca değil; bir
> sikloid eğrisi boyunca  hareket etmelidir.) Bu doğruların ışığında:
>
> 1-Dünyada bir cisim iki nokta arasında giderken harcayacağı zamanın en az
>
> olması için sikloid bir yörünge izlerken; ışık neden farklı ortamlardan
>
> geçerken bir sikloid yörüngeyi değil de, doğrusal yörünge takip etmektedir?
>
> (Işık, alanlardan etkilenmez denilirse; büyük kütleli cisimlerin yakınından
>
> geçerken o cismin kütlesi(dolayısıyla alanı) nedeniyle ışık saptığına göre
>
> demek ki ışık alandan etkilenmektedir.)
>
> 2)Evrende ışık için bir yasa, maddi cisimler için diğer bir yasa olgusu
> olabilir mi,
>
> kabul edilebilir mi böyle bir şey?Bu kabul edilirse; evren de her şeyde
> ikilik
>
> (duality) var; ama biz henüz fark edemiyoruz (mu) demektir.
>
> 3)Yoksa ışık uzayda hareket ederken sikloid bir yörünge izliyor da biz bunu
> fark edemiyor muyuz?(Malum büyük uzaklıklarda eğri çizgiyle doğru çizgi
> kolayca
>
> ayırt edilemez.Bu nedenle dünyanın yuvarlaklığı binlerce yıl fark
> edilemedi.)
>
> 4)Eğer ışığın sikloid yörünge izlediği kanıtlanırsa(!!!???), mevcut
> kuramlarımız (ışık kuramları,
>
> görecelilik kuramı v.s.) tekrar gözden geçirmek gerekir mi/gerekmez mi?
>
> Bu sorularıma, özellikle iyi fizik bilen üyelerce-yorum dahi olsa- yanıt
> verilmesi ricasıyla..
>
> Saygılarımla..
>
> A.Kadir Değirmencioğlu
>
>  İngilizce seviyenizi ücretsiz test edebilirsiniz. Tıklayınız
> <http://servad.mynet.com/admynet/adredir.asp?ciid=43910&url=http://www.limasollunaci.com/ingilizce-seviye-tespit-testi.aspx?firmaid=181%26tId=1>
>
> _______________________________________________
> MD-sorular e-posta listesi
> sorular at matematikdunyasi.org
> http://lists.math.bilgi.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular
>
-------------- sonraki bölüm --------------
Bir HTML eklentisi temizlendi...
URL: <http://lists.math.bilgi.edu.tr/pipermail/md-sorular/attachments/20100324/9ccc1a29/attachment-0001.htm>