[MD-sorular] Ynt: md'deki bir ornege eklenti

[osmanferitbaturgiray at mynet.com]

Sayın Kerem Altun

1>Belirtiğiniz gibi MD'nin son sayısı (2010-II) de her zamanki gibi çok
iyi olmuş,
hazırlayanlar çok emek vermişler.
2>Ancak bazı imla hataları var, ola ki dizgi operatöründen kaynaklanıyor,
ama gene de keyfe keder, dersem aşırı bir tenkit olur mu?
Mesela sayfa 6, Vladimir Igorevitch Arnold (1937-2010) adlı makale,
birinci paragrafta ... Arnold 3 Haziran 2010'da 83 yaşında aramızdan
ayrıldı diyor,
83 değil 73 olacak.
Dergide başka tipografik hatalar yok değil, üzülerek belirtiyorum ki var.
3>İzninizle bir remark daha, umarım çıkıntılık yapmak demezsiniz,
salt ortak sorular ortamında olası yanlış anlama/özellikle gençler
yönünden yanlış
öğrenme olmasın amacı ile söylüyorum,
ikinci türevi içeren diferansiyel denklem 'ikinci mertebe'dendir,
"ikinci derece" değil.

Saygı ile,

ferit.

----- Özgün İleti -----
Kimden : "Kerem Altun"
Kime : "md"
Gönderme tarihi : 10/09/2010 18:44
Konu : [MD-sorular] md'deki bir ornege eklenti
Merhaba,
MD'nin son sayisi her zamanki gibi cok iyi olmus. Hazirlayanlara cok
tesekkurler.
Ancak 60. sayfadaki son paragrafa bir eklenti yapmak istiyorum.
Hizin sonsuz cikmasinin nedeni olarak yerden dikey bir kuvvetin varligi
gosterilmis.
Bu okuyanlari sanki yercekiminin etkisiymis gibi bir yanilgiya dusurebilir.
Halbuki soru yatay duzlemde de cozulse yanit ayni olur. Oyle bir kuvvetin
varligi
da tartisma goturur esasinda. Fazla teknik detaya girmeyeyim.
Daha egitici olmak amaciyla, hizin sonsuz cikmasinin asil nedeni olarak,
ben olsam sorunun bir kinematik sorusu olmasini gosterirdim.
Bunun anlami su: sorudaki kisitlar yalnizca geometrik.
Tek saglanmasi gereken kosul, merdivenin uzunlugunun degismemesi.
Tabii bir de merdivenin bir ucunun duvara hep dayali durmasi.
Agirliklar ve kuvvetler hesaba katilmiyor.
Zaten kinematik sorularinda veriler her zaman boyle gulluk gulistanlik olur;
ornegin merdivenin konumu (ya da acisi) ne olursa olsun,
bir ucundan hep sabit hizla cekebildigimiz varsayilir.
Halbuki bu soruda eger hesaplari yaparsaniz, merdivenin ucunu hep sabit hizla
cekebilmek icin gereken enerjinin gittikce arttigini ve
sonsuza dayandigini gorursunuz.
Sorun icinde yasadigimiz dunyanin "ikinci derece" olmasindan kaynaklaniyor.
Bu tip mekanik sorularini gercek hayata uygun olarak cozebilmek icin
ikinci tureve,
yani ivmeye kadar inmek gerekir. Boylece kuvvetler hesaba katilabilir,
ve kinematik kisitlarin (ornegin hep sabit hiz) uygulamada ne kadar zor
oldugu
gorulebilir. Bu soruda yalnizca birinci turevle islem yapiliyor ve bu
yuzden sorunun
bulundugu dunya Einstein'in dunyasi degil :)

Uzun bir aradan sonra MD'de iyi bildigim ve anladigim bir konuyu gorunce
kendimi
tutamadim ve yazayim dedim :)

Tesekkurler.

Kerem