[MD-sorular] olasilik tahmini

[Kerem Altun]

Merhaba,

Bir sorum olacak. Sanirim tek bir dogru yaniti yok. Belki de vardir.
Matematikciler pek alisik degil buna ama buradaki herkes ilginc sorular
uzerinde kafa yormayi seviyordur. Belki bir fikir veren cikar. Sorum su:
Likert olcegi olasiliga nasil cevirilir? Bir ornekle aciklayayim.

Bir anket dusunelim. Ankette mesela hava durumunu bildiren kelimeler olsun
(karli, yagmurlu, bulutlu, sisli, gunesli, sicak, soguk, vs), bir de
yapilabilecek cesitli gunluk aktiviteler olsun (spor yapmak, calismak,
kitap okumak, sinemaya gitmek, tv izlemek, uyumak, vs).

Bu anketi birine yaparken, once hava durumunu belirten kelimeyi soyleyip o
kisiden yapabilecegi aktiviteler icin 1'den 5'e kadar bir numara vermesini
isteyelim. Mesela 1=kesinlikle yapmam, 5=kesinlikle yaparim gibi bir olcek
olabilir. Anketi yaptigimiz herkes once hava durumunu belirten kelimeye
bakacak, sonra yapilabilecek aktivitelere 1'den 5'e kadar bir sayi verecek.
Dikkate alinmasi gereken bir nokta: once aktivite ismine bakip sonra hava
durumunu degerlendirmiyorlar, once hava durumuna bakip sonra aktiviteleri
degerlendiriyorlar.

Bu anketi yeterince cok kisiye yaptik diyelim. Simdi ornegin ben birini
spor yaparken gorduysem, bu anket verilerine bakarak hava durumu hakkinda
biraz da olsa bilgi sahibi olurum. Ornegin belki hava sicakken spor yapan
sayisi azdir. Bunu olasiliga nasil cevirebiliriz? Yani bir kisi spor
yapiyorsa, havanin sicak olma olasiligi kactir? Baska bir deyisle, 1-5
arasi bir olcek (Likert olcegi deniyormus buna) olasiliga nasil cevirilir?

Ornek biraz sacma oldu galiba ama umarim anlatabilmisimdir. Tesekkurler.

Kerem
-------------- sonraki bölüm --------------
Bir HTML eklentisi temizlendi...
URL: <http://lists.math.bilgi.edu.tr/pipermail/md-sorular/attachments/20120819/1b467e73/attachment.htm>