[MD-sorular] olasilik tahmini

[Kerem Altun]

Yanit icin tesekkurler. Sorun Bayes teoremi kismi degil. Aktivitelere y_i,
havanin degisik durumlarina da x_j diyelim.

Eger p(y_i|x_j)'yi biliyorsak p(x_j|y_i)'yi bulmak kolay. Gerci bunun icin
p(y_i|x_j)'lerin i uzerinden toplami her j icin 1 olmali sanirim. Yani
verilen bir hava durumu (x_j) icin p(y_i|x_j) gecerli bir olasilik dagilimi
olmali. Emin degilim ama oyle olmali gibi geliyor.

Halbuki burada oyle birsey yok. Dediginiz gibi normalize etmek de ne kadar
dogru bilemiyorum.

Kerem




2012/8/20 Deniz AKYILDIZ <odakyildiz at gmail.com>

> Merhaba,
>
> Burada iki soru var, soyle yazmissiniz: (1) "1-5arasi bir olcek (Likert
> olcegi deniyormus buna) olasiliga nasil cevirilir?", (2) "Yani bir kisi
> spor yapiyorsa, havanin sicak olma olasiligi kactir?"
>
> Ilk soru biraz yoruma bagli. Iki degiskenimiz var: Aktiviteler ve hava
> durumu. Sozgelimi, 2 aktivite var, tv izlemek ve kosmak. Havanin da iki
> durumu olsun, soguk ve sicak. Havanin soguk oldugu verili bir durumda,
> insanlar ortalama olarak kosmak'a 1.2, tv izlemek'e 4.6 verdiler diyelim.
> Bunu olasiliga cevirmenin en basit yolu, bu sayilari normalize etmek
> olabilir ama anket biraz yoruma acik oldugundan toplamlari 1 olacak sekilde
> bu sayilari verecek baska bir duzenleme de yapilabilir.
>
> Ikinci sorunuz Bayes teoremi ile alakali. Veriden y aktivite, x hava
> durumu olmak uzere, p(y|x) dagilimini elde ediyoruz. Verili bir
> aktiviteden, hava durumu hakkinda bilgi cikarmak icin p(x|y) bize
> gerekiyor. Bu da bayes teoremi ile bulunabilir.
>
> Eger yardimci olamadiysam, yarin daha detayli yazmayi deneyebilirim. Zira
> saat gec su an :)
>
> Selamlar,
>
> --
> *Deniz*
> 20 Ağustos 2012 01:46 tarihinde Ali Nesin <anesin at nesinvakfi.org> yazdı:
>
>
>> Cok guzel bir soru!
>> Ama saat cok gec!
>> A
>>
>>
>> On 19.08.2012 22:02, Kerem Altun wrote:
>>
>> Merhaba,
>>
>> Bir sorum olacak. Sanirim tek bir dogru yaniti yok. Belki de vardir.
>> Matematikciler pek alisik degil buna ama buradaki herkes ilginc sorular
>> uzerinde kafa yormayi seviyordur. Belki bir fikir veren cikar. Sorum su:
>> Likert olcegi olasiliga nasil cevirilir? Bir ornekle aciklayayim.
>>
>> Bir anket dusunelim. Ankette mesela hava durumunu bildiren kelimeler olsun
>> (karli, yagmurlu, bulutlu, sisli, gunesli, sicak, soguk, vs), bir de
>> yapilabilecek cesitli gunluk aktiviteler olsun (spor yapmak, calismak,
>> kitap okumak, sinemaya gitmek, tv izlemek, uyumak, vs).
>>
>> Bu anketi birine yaparken, once hava durumunu belirten kelimeyi soyleyip o
>> kisiden yapabilecegi aktiviteler icin 1'den 5'e kadar bir numara vermesini
>> isteyelim. Mesela 1=kesinlikle yapmam, 5=kesinlikle yaparim gibi bir olcek
>> olabilir. Anketi yaptigimiz herkes once hava durumunu belirten kelimeye
>> bakacak, sonra yapilabilecek aktivitelere 1'den 5'e kadar bir sayi verecek.
>> Dikkate alinmasi gereken bir nokta: once aktivite ismine bakip sonra hava
>> durumunu degerlendirmiyorlar, once hava durumuna bakip sonra aktiviteleri
>> degerlendiriyorlar.
>>
>> Bu anketi yeterince cok kisiye yaptik diyelim. Simdi ornegin ben birini
>> spor yaparken gorduysem, bu anket verilerine bakarak hava durumu hakkinda
>> biraz da olsa bilgi sahibi olurum. Ornegin belki hava sicakken spor yapan
>> sayisi azdir. Bunu olasiliga nasil cevirebiliriz? Yani bir kisi spor
>> yapiyorsa, havanin sicak olma olasiligi kactir? Baska bir deyisle, 1-5
>> arasi bir olcek (Likert olcegi deniyormus buna) olasiliga nasil cevirilir?
>>
>> Ornek biraz sacma oldu galiba ama umarim anlatabilmisimdir. Tesekkurler.
>>
>> Kerem
>>
>>
>>
>>
>> _______________________________________________
>> MD-sorular e-posta listesisorular at matematikdunyasi.orghttp://lists.math.bilgi.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular
>>
>>
>>
>> _______________________________________________
>> MD-sorular e-posta listesi
>> sorular at matematikdunyasi.org
>> http://lists.math.bilgi.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular
>>
>
>
>
> --
> *Deniz*
>
-------------- sonraki bölüm --------------
Bir HTML eklentisi temizlendi...
URL: <http://lists.math.bilgi.edu.tr/pipermail/md-sorular/attachments/20120820/8c2bf893/attachment.htm>