[mk-duyuru] TUBITAK'la sorunlarda yeni bir merhale

[Ali Nesin]

Giderek pehlivan tefrikalarina donusen TUBITAK'la Matematik Koyu 
arasindaki sorunlarla ilgilenenlere...

*Onceki bolumlerin ozeti:*

*1. *Sorumlu yaziisleri muduru oldugum Matematik Dunyasi dergisinin (bes 
ay gecikmeyle) Mayis 2009'da cikan 2008-IV sayisinin kapaginda, 
TUBITAK'in Bilim ve Teknik dergisinde yasanan Darwin skandalini hicveden 
bir karikatur yayimladim (bkz. 
http://www.matematikdunyasi.org/images/kapaklar/2008-IV.jpg).

*2. *Bu tarihten sonra TUBITAK'a sundugumuz 16 lise ve lisans projesinin 
sadece biri (bir olimpiyat programi) destek aldi, diger 15'i reddedildi. 
Oysa o tarihten once sundugumuz 6 lise ve lisans programinin 5'i kabul 
edilmis ve TUBITAK'tan 200.000 lira gibi hatiri sayilir bir destek almistik.

*3. *Onceki yaz tum lise ve lisans projelerimiz reddedilince, gecici bir 
kirginliktir diye ummus ve sesimi cikarmamistim.

*4. *Gecen yaz da tum lise ve lisans projelerimiz reddedilince, bu 
sefer, TUBITAK Baskani Sayin Nuket Yetis'e bir acik mektup kaleme 
almistim (bkz. 
http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalHaberDetayV3&ArticleID=1001454&Date=26.04.2011&CategoryID=99). 
Tahminimden cok daha fazla ses getiren bu mektup sayesinde halktan 
destek alip yazokulumuzu gerceklestirebilmistik (bkz. 
http://matematikkoyu.org/tr/yazokulubagis).

*5. *Onumuzdeki yazokulu projemiz icin basvurmak isterken dehsetle 
farkina vardik ki, TUBITAK, lise ve lisans programlarina destek 
kosullarini basvurumuzu engelleyecek bicimde ozel olarak degistirmis 
(bkz. http://www.tubitaki-protesto-ediyoruz.net/sayfasinin sonu).

*6. *Bunun uzerine, TUBITAK'in bu tutumunu devlet bakani Sayin Mehmet 
Aydin'a anlatan bir mektup kaleme alarak bir imza kampanyasi baslattik. 
Imza kampanyamiz hâlâ aciktir (bkz. 
http://www.tubitaki-protesto-ediyoruz.net/.) Bugune kadar 4000'den fazla 
kisi imzaladi.

*7. *TUBITAK, bu imza kampanyasina katilanlardan adreslerini 
bulabildiklerine, durumun benim anlattigim gibi olmadigini, Matematik 
Koyu'nu cok desteklediklerini, ama gozumun bir turlu doymak bilmedigini, 
kendimi cok onemsedigimi ve durduk yerde veryansin ettigimi - mealen 
elbette - iddia eden bir "basin bulteni" yolladi. Sahsima yollanmamis ve 
kamuoyuyla paylasilmamis bu yaziya karsi nasil bir tutum takinacagimi 
bilemedim. Dogrusu, tek isim TUBITAK'a cevap yetistirmek olmadigindan, 
hicbir sey yapmamak isime de geldi.

*8. *Bu arada Sayin Nuket Yetis'ten iki kez randevu talep ettim. Amacim, 
TUBITAK yetkilileriyle Baskan'in onunde yuzlesip Matematik Koyu'ne karsi 
alinan bu haksiz tavri ayan beyan ortaya koymakti. Randevu talebime 
cevap bile gelmedi. Sayin Nuket Yetis'le 2007'den beri bes kez gorusme 
talebinde bulundugumu da belirteyim. Hicbirine cevap alamadim.

*9. *Dun, TUBITAK avukatlarindan bir ihtarname aldik. Imzacilara 
yolladiklari mektubu, TUBITAK gibi bir kuruma daha yakisan bir uslupla 
yeniden duzenlemisler. Eger imza kampanyasinin oldugu sayfaya bu 
ihtarnameyi 48 saat icinde koymazsak yasal yollara basvuracaklarini da 
eklemisler.

Tehditlere pabuc biraksaydik, Nesin Vakfi ve Matematik Koyu yerine 
coktan yeller esiyor olurdu bugun! Ama isteklerini seve seve yerine 
getiriyorum. Hatta bununla yetinmeyip mektuplarina Matematik Dunyasi 
dergisinde de yer verecegim. Elbette asagidaki yanitimla birlikte.

Yazinin devaminin daha anlamli olmasi icin 
http://www.tubitakiprotesto-ediyoruz.net/tbtk.pdf sayfasinda 
yayimladigimiz TUBITAKihtarnamesinin okunmasi gerekmektedir.

*TUBITAK'in 
**http://www.tubitaki-protesto-ediyoruz.net/tbtk.pdf****ihtarnamesine 
yanitim:***

*1. *Imza kampanyasindaki sikâyetimiz, projelerimizin reddedilmesi 
konusunda degildi, TUBITAK'in Matematik Koyu'nu dislayici ozel kurallar 
getirmesi konusundaydi. "Sukut ikrardan gelir" sozunu dogrularcasina, 
TUBITAK ihtarnamesinde bu noktaya hic dokunmamis. Ama bunun disinda 
verdigi rakamlar da asagida gorulecegi uzere yaniltici.

*2. *Projelerimizin "karikatur krizi"nden sonra reddedilmeye 
baslandigini defalarca soyledim. Oysa TUBITAK'in verdigi rakamlar 
karikatur krizi oncesini de kapsiyor. Bu canalici noktaya 
deginmemelerinin nedeni malum: Soyleyecek soz kalmiyor geriye, cunku 
karikatur krizinden sonra sundugumuz 16 lise ve lisans projesinin 15'i 
reddedildi. Kabul edilen de bir olimpiyat projesiydi; muhtemelen bu 
konuda dise dokunur baska proje olmadigindan, bu destegin bir zorunluluk 
oldugunu dusunmeden edemiyorum.

*3.*Reddedilenlerin *lise ve lisans* projeleri oldugunu da israrla ve 
ustune basa basa defalarca ifade ettim. Oysa TUBITAK, minimum duzeyde 
destekledigi *lisansustu* projeleri de eklemis rakamlarina. Nitekim 
karikatur krizinden sonra sundugumuz 6 lisansustu projemiz toplamda 64 
bin lira destek aldi. Bu destek icin kendilerine ayrica tesekkur ederiz. 
Ihya olmadik ama hic olmazsa moralimiz yerine geldi. Ancak, uc yildir 
her lisansustu projemizin desteklenmesi, ote yandan hicbir lise ve 
lisans projesinin desteklememesi bazi sorulari da pesinden getirmiyor 
mu? Muhtemelen lisansustu projelerinin karar mekanizmasi ya da juri 
olusturma sistemi degisik.

*4.*TUBITAK, bizim grubumuzun duzenlemedigi (ama Matematik Koyu'nde 
gerceklesen) felsefe ve fizik projelerini de sanki matematikle 
ilgiliymis gibi hesabina katmis.

*5.*2011 yilinda gerceklesen projeleri 2007-1010 tarihlerine dahil etmis.

*6.*Sonuc olarak, TUBITAK, once konunun disina cikarak, sonra da 
elmalarla armutlari toplayarak esas kendisi kamuoyunu yaniltmistir.

*7.*TUBITAK'in ifadesine gore destek butcesinin %20'si Matematik Koyu'ne 
gitmis... Bir an icin bu yuzdenin dogru oldugunu kabul edelim. Buna kisa 
cevap "butceniz azmis!" olabilir. Uzun cevabi deneyeyim: Matematik Koyu, 
Ali Nesin'in degil, Turkiye'nin projesidir. Tamamen matematige 
adanmistir. Anadolu'da devrim yaratma iddiasindadir ve bu boyuttadir da: 
20 donumluk bir araziye yayilmistir, takriben 3 milyon lira harcanmistir 
ve halen buyumekte, gelismekte ve guzellesmektedir. Dunyanin ve 
Turkiye'nin en iyi universitelerinden hocalar akin akin ders vermeye 
gelmektedir, her tatil ogrencilerle dolup tasmakta ve talebe yanit 
verememektedir. Guzel sozleri terkedip sayilarla etkimizi anlatmaya 
calisayim: 2010 yilinda, 2700'den fazla ogrenci ve arastirmaci Matematik 
Koyu'nden toplamda 12.000 gunden fazla yararlanmistir. Herhalde 
Turkiye'deki okul disi matematik etkinliklerinin yuzde 80'inden fazlasi 
ve -- soylemek zorundayim -- en kalitelileri Koyumuzde yapilmaktadir. 
Eh, durum boyle olunca %20 destek pek sasirtici gelmiyor. TUBITAK'a 
nacizane onerim, egitime ayirdiklari butceyi artirmalaridir cunku bu 
butce Turkiye'nin ne talebini ne de ihtiyacini karsilamaktadir.

*8.*TUBITAK'in egitime ayirdigi miktari artirmasi su nedenden de yerinde 
bir karar olacaktir. Bilen bilir, Avrupa Birligi'nin bir bilim havuzu 
vardir. AB uyesi ve AB yakini olan ulkeler, her yil, bu havuza milli 
gelirleriyle orantili bir miktar para aktarirlar. Sonra bu havuzdaki 
para bilimsel projelere dagitilir. En iyi, en guvenilir, en makul, en 
akli basinda projeler desteklenir, digerleri desteklenmez. Amac, 
mumkunse, bir koyup uc almak ya da uc koyup bes almak. Bir tur bilimsel 
yaris yani. Pek bilinmeyen su: AB'nin CORDA veritabanindan alinan 26 
Ekim 2010 tarihli resmi verilerine gore, 2007-2010 yillari arasinda 
Sirbistan havuza 11 milyon avro yatirmis, projelerle 25 milyon geri 
almis. Karadag koydugunun nerdeyse 3,5 mislini geri almis. Makedonya 2,6 
milyon avro yatirmis 6,8 milyon geri almis. Israil 216 milyon yatirip 
292 milyon geri almis. Isvicre ise 568 milyon yatirip 733 milyon geri 
almis. Turkiye ne yapmis? 148 milyon avro yatirip, sundugu projelerle 64 
milyon geri almis! Yani 2007-2010 yillari arasinda Turkiye, AB 
ulkelerinin bilimini 84 milyon avro gibi hatiri sayilir bir butceyle 
desteklemis... Bunun tek mantikli aciklamasi sudur: Milli gelirimizle 
bilimimizin gelisimi oransizdir. Cok soylendi ama tekrar etmekte yarar 
var: Bu oransizlik ancak egitimle giderilebilir. Matematik Koyu'nun 
varolus nedeni de iste tam budur: Matematik Koyu egitim sistemimizin 
onyillardir basaramadigini basarma iddiasindadir, "matematik egitimi 
oyle degil, boyle yapilir" demektedir ve bu amacinda son derece basarili 
olmaktadir.

*9.*Bu arada sunu da belirteyim ki TUBITAK'tan sikâyetci olan tek ben 
degilim; sadece benim sesim daha cok cikiyor, o kadar. Son uc bes yil 
icinde TUBITAK'in arastirma ve egitim fonlarindan yararlanmak isteyen 
herhangi kalburustu bir temel bilimciye TUBITAK'in isleyisiyle ve 
destekleriyle ilgili bir soru yoneltin, "bir sor bin ah isit" deyimiyle 
nitelenen bir durumla karsi karsiya kalirsiniz. Bana kalirsa sorunun 
temelinde, TUBITAK'in Bilim Kurulu'nun 13 uyesinin 11'inin ya is adami 
ya muhendis ya da tip doktoru olmasi, sadece iki uyesinin temel 
bilimlerden olmasi ve TUBITAK'in ilgi alaninin cok genis ve celisik 
olmasi yatiyor.

*10.*Ihtarnamenin son paragrafi cok talihsiz. Ucuzluk degilse ayip. 
TUBITAK yoneticileri sunu bilsinler ki, haklarinda dolasan soylentiler 
korkunc boyutlarda ve bugune kadar bu soylentileri konu etmekten ozenle 
imtina ettim. Kendilerine belli bir tartisma duzeyini tutturmalarini 
salik veririm.

*Son sozler:*Elbette karikaturu derginin kapaginda yayimladigimda bu tur 
sorunlarla karsilasacagimi biliyordum. Dun dogmadim! Bu konuda cesitli 
kisilerce uyarildim da. Biraz basmakalip bir soz olarak algilanabilir 
ama "aydin duyarliligim" ustun geldi. Onceki iki yil oldugu gibi bu yil 
da yazokulunu gerceklestirecegiz. Ve her zamanki gibi parasi olmayan 
hicbir genci reddetmeyecegiz. Ayrica yazokulumuz tum lisans ve 
lisansustu ogrencilerine ucretsiz olacak.

Halkimiz rizkini veriyor. Tecrubeyle sabit.

Kamuoyuna saygiyla duyururum.

Ali Nesin (www.matematikkoyu.org, www.nesinvakfi.org)


-------------- sonraki bölüm --------------
Bir HTML eklentisi temizlendi...
URL: <http://lists.cs.bilgi.edu.tr/pipermail/mk-duyuru/attachments/20110429/5e1abaf0/attachment-0001.htm>