[MD-sorular] MD-sorular Toplu Mesajı, Sayı 393, Konu 1
Ali Nesin
anesin at nesinvakfi.org
9 Oca 2010 Cmt 16:21:53 EET
Mustafa Yagci'nin yazisindaki φ, Φ, ψ karisikligi eger yanlis
animsamiyorsam benim (editorun yani) hatasidir.
A.
ozgur baskaya wrote:
> Sayin MD-Sorular üyeleri,
>
> uzun süredir MD-Sorular'a yazi yazmadim. Ancak konu ALTIN ORAN olunca
> ve Sayin Ali Bey'in yorumunu okuyunca birseyler yazmak zorunda
> hissettim kendimi.
>
> ALTIN ORAN'i zamaninda oldukca arastirmis biriyim. Bu konuda bir bilgi
> eksikligi mevcut tüm dünyada. Cünkü okullarda ögretilmiyor ALTIN ORAN
> (Phi sayisi). Bence -örnegin- bir pisagor denklemini bize ezbere
> ögreten ama bunun aslinda ne kadar mükemmel bir esitlik oldugunu hic
> yorumlamayan veya yorumlayamayan ögretmenlerin coklugundan ve okul
> kitaplarinda yoruma hemen hemen hic egilmemekten büyük bir eksiklik
> meydana geliyor. Ögrencilere de yorumlama gücü asilayamiyor bu
> ögretmenler ki belki aslinda kendileri de konunun "gercekten" önemini
> tam kavrayamamislar zaten, nasil ögretebilsinler. Belki de
> ögrencilerin yorumlama yetisinin gelismesine izin verilmiyor; ki Ali
> Bey'in kullandigi sifat bence asil bu tür bir egitim icin kullanilmali
> kanimca. Cünkü Matematik yorum olmadan düsünülemez, düsünülememeli.
>
> ALTIN ORAN yani Phi sayisi dogada, matematikte (hem geometride hem de
> cebirde) var olan bir kavram. Bunun kendisinin palavra olmasinin
> mümkün olmasi mümkün degil. Cünkü zaten oratada; kendisini
> kanitliyor.Palavra olan kismi su olabilir: Hani özellikle dinsel
> konularda bazi belli sayilara yüklenen anlamlar veya bu sayilardaki
> "gizem" gibi, dünyadaki bazi görülen fenomenlere de -özellikle bu tür
> konularin ticaretini yapan kisi ve kurumlar tarafindan- ALTIN ORAN
> cercevesinde aciklamalar oturtmak. Zamaninda Von Däniken'in
> romanlarinda okuyanlarimiz olmustur; "bizim dünyada gördügümüz bir
> sürü gizemli seyin, yerin vs ardinda aslinda uzaylilarin izleri
> vardir..." Bunun benzeri -kanitlanmasi pek mümkün görülmeyen-
> hipotezleri ve her yeni ortayan cikan gizemi bu listeye eklemek
> suretiyle upuzun "romanlar" yazilabilir. Bazi kisiler ALTIN ORAN
> üzerinden bu tür uzun listeleri kullanip ve ALTIN ORAN cevresinde bazi
> ürünler olusturup bu durumdan faydalanmak isteyebilirler. Yine belki
> rastlanti sonucu belki de rastlanti olmayan bazi durumlarin (insan
> vücudundaki bazi oranlar gibi) kesin bir dille bir kategoriye
> sokulmasi da bence pek dogru degildir. Cünkü ideallestirilmis bir
> insan vücudunda ya da kelebekte vs görülen her ALTIN ORAN gercekten de
> öyle olmasi doga tarafindan istenmis gibi gösterilmemelidir. Yukardaki
> örnekteki gibi, bulunan her 1,6 civarindaki orani illaha 1,618...
> sayisina esitlemeye calismak fuzuli bir caba bence. Hatta bunu
> yapanlara ben kuskuyla yaklasiyorum ve ya cok saf olduklarini ya da
> art niyetlerinin oldugunu düsünüyorum.
>
> Ama bir de isin GERCEK tarafi var ki burada biraz arastirma yapmak
> yetecektir. Bu konuyla ilgili en yetkin sitelerden ikisini vermek
> istiyorum:
> http://www.goldennumber.net
>
> (Dikkat, bu sitede de ne yazik ki bazi reklam almak tarzi ticari
> kaygilar görmekteyim ama bilgilerin icerikleri güvenilir ve en azindan
> dogruluklarini oturup hesaplama sansiniz vardir.)
>
> En basitinden asagidaki linkte ALTIN ORAN'in en basit iki boyutlu
> geometrilerde de ne sekilde karsimiza cikabildigini görebiliriz.
> http://www.goldennumber.net/geometry.htm
> Cogumuzun bu linkteki ilk iki sekli tanimadigini itiraf etmeliyiz.
> Ücüncü sekil cok meshurdur ve hatta M.Ö. 6. yüzyilda Pisagor
> tarafindan kurulan Pisagor müritlerinin okulunun ambleminin bir
> pentagram olmasinin nedeninin de bu figürdeki ALTIN ORAN oldugu tahmin
> edilir. Eflatun cisimlerinden biri olan "düzgün onikiyüzlu"
> (dodecahedron) bu nedenle önemli bir yere sahiptir.
>
> Diger güvenilir websitesi ise Dr. Ron Knott'unkidir:
> http://www.maths.surrey.ac.uk/hosted-sites/R.Knott/Fibonacci/fib.html
>
> Bu siteye gözü kapali güvenebilirsiniz. Burada Fibonacci Sayilari ve
> ALTIN ORAN cok detayli islenmistir ve site sürekli yeni kesiflerle
> gelistiriliyor.
>
> ALTIN ORAN sadece Fibonacci sayilarindan degil Lucas sayilarindan da
> türetilebilir. Lucas sayilari 2,1,3,4,7... ile baslayan seridir ve
> 1,1,2,3,5... ile baslayan Fibonacci serisi ile analog bir bicimde
> gelisir. Bu seride de bir sayinin önceki sayiya orani sonsuzda Phi'ye
> yakinsar (bakin burada ALTIN ORAN dememek lazim, cünkü artik burada bu
> oranin sonucunda bir reel sayi söz konusu ve "Phi sayisi" kavrami daha
> dogru olacaktir.) Lucas ve Fibonacci serileri arasinda baginti vardir.
> Fibonacci sayilari Pascal ücgeninde de görülür:
> http://www.goldennumber.net/pascal.htm
>
> Bu konuda yazacak seyler cok ama dileyen kendisi de arastirabilir.
>
> MD 2005 Güz sayisinda sayin Mustafa Yagci'nin cok güzel bir yazisi var
> ALTIN ORAN ile ilgili. Bu konuyu hep merak etmis olanlar icin cok
> güzel bir firsat. Bu yazidaki tek elestirim; ALTIN ORAN icin yunanca
> büyük PHI olan "Φ" yerine kücük PHI olan "φ" kullanmis olmasidir.
> Literatürde φ, Φ'nin tersi olan sayi icin kullanilir ve kücük p
> harfiyle baslayacak sekilde "phi" olarak anilir; ALTIN ORAN "Phi"
> olarak yaziliyorken. (Sayin Yagci "phi" icin yunanca kücük PSI olan
> "ψ" kullanmis ki mutlaka kendince bir nedeni vardi diye düsünmek
> istiyorum.)
>
> Bu iki sayi ile ilgili en basitinden iki carpici denklik:
>
> Φ = 1/φ
> Φ = φ +1
>
> Yani Φ öyle bir reel sayi ki, tersi alindiginda tam tamina (ama
> virgülden sonraki -muhtemelen- sonsuzuncu hanesine kadar) φ sayisini
> verir.
> Ve bu iki sayi arasinda tam tamina 1 fark vardir.
>
> Ayni zamanda bu iki sayi x^2 - x - 1 = 0 denkleminin kökleridir ve
> Φ=(1+Karekök5)/2 iken
> φ=(1-Karekök5)/2 olmaktadir.
>
> Bu parabol cizilip egrinin x eksenini kestigi iki noktanin bulunmasi
> demek oluyor baska bir aciklamayla.
>
> Phi'nin Pi ile de bagintisi da vardir.
>
> ALTIN ORAN ya da Phi'nin daha da tanitilmasi, özellikle Fibonacci
> sayilarinin dogada gelisimin/türemenin temelinde bir mevkide
> bulundugunun bilincine vardirilmasi adina calismalar yapilirsa cok
> memnun olurum.
>
> Saygilarimla
>
> Ö.Baskaya
>
>
>
>
>
> ------------------------------------------------------------------------
> *Von:* "md-sorular-request at matematikdunyasi.org"
> <md-sorular-request at matematikdunyasi.org>
> *An:* md-sorular at matematikdunyasi.org
> *Gesendet:* Samstag, den 9. Januar 2010, 11:00:07 Uhr
> *Betreff:* MD-sorular Toplu Mesajı, Sayı 393, Konu 1
>
> Hinweis: Die weitergeleitete Mail befindet sich im Anhang.
>
> MD-sorular listesi mesajlarını şu adrese gönderin:
> md-sorular at matematikdunyasi.org
> <mailto:md-sorular at matematikdunyasi.org>
>
> World Wide Web ile üye olmak veya üyelikten çıkmak için şu sayfayı
> ziyaret edin:
>
> http://lists.math.bilgi..edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular
> <http://lists.math.bilgi.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular>
> veya e-posta yoluyla konusunda veya gövdesinde 'help' yazan bir mesajı
> şu adrese gönderin:
> md-sorular-request at matematikdunyasi.org
> <mailto:md-sorular-request at matematikdunyasi.org>
>
> Bu listeyi yöneten kişiye şu adresten ulaşabilirsiniz:
> md-sorular-owner at matematikdunyasi.org
> <mailto:md-sorular-owner at matematikdunyasi.org>
>
> Yanıt yazarken, lütfen Konu satırını düzenleyerek şu tür bir şekilden
> daha belirli olmasını sağlayın: "Ynt: MD-sorular toplu mesajının
> içeriği..."
>
> Günün Konuları:
>
> 1. Re: Altın Oran (Ali Nesin)
> 2. Re: ucgende kenarlar (Süleyman KILINÇ)
> 3. Re: Altın Oran (Metin Odun)
> 4. Re: Altın Oran (RAhmi uçbil)
> _______________________________________________
> MD-sorular e-posta listesi
> sorular at matematikdunyasi.org <mailto:sorular at matematikdunyasi.org>
> http://lists.math.bilgi.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular
>
> __________________________________________________
> Do You Yahoo!?
> Sie sind Spam leid? Yahoo! Mail verfügt über einen herausragenden
> Schutz gegen Massenmails.
> http://mail.yahoo.com
MD-sorular mesaj listesiyle ilgili
daha fazla bilgi