[MD-sorular] olasilik tahmini

[Deniz AKYILDIZ]

Merhaba,

Burada iki soru var, soyle yazmissiniz: (1) "1-5arasi bir olcek (Likert
olcegi deniyormus buna) olasiliga nasil cevirilir?", (2) "Yani bir kisi
spor yapiyorsa, havanin sicak olma olasiligi kactir?"

Ilk soru biraz yoruma bagli. Iki degiskenimiz var: Aktiviteler ve hava
durumu. Sozgelimi, 2 aktivite var, tv izlemek ve kosmak. Havanin da iki
durumu olsun, soguk ve sicak. Havanin soguk oldugu verili bir durumda,
insanlar ortalama olarak kosmak'a 1.2, tv izlemek'e 4.6 verdiler diyelim.
Bunu olasiliga cevirmenin en basit yolu, bu sayilari normalize etmek
olabilir ama anket biraz yoruma acik oldugundan toplamlari 1 olacak sekilde
bu sayilari verecek baska bir duzenleme de yapilabilir.

Ikinci sorunuz Bayes teoremi ile alakali. Veriden y aktivite, x hava durumu
olmak uzere, p(y|x) dagilimini elde ediyoruz. Verili bir aktiviteden, hava
durumu hakkinda bilgi cikarmak icin p(x|y) bize gerekiyor. Bu da bayes
teoremi ile bulunabilir.

Eger yardimci olamadiysam, yarin daha detayli yazmayi deneyebilirim. Zira
saat gec su an :)

Selamlar,

-- 
*Deniz*
20 Ağustos 2012 01:46 tarihinde Ali Nesin <anesin at nesinvakfi.org> yazdı:

>
> Cok guzel bir soru!
> Ama saat cok gec!
> A
>
>
> On 19.08.2012 22:02, Kerem Altun wrote:
>
> Merhaba,
>
> Bir sorum olacak. Sanirim tek bir dogru yaniti yok. Belki de vardir.
> Matematikciler pek alisik degil buna ama buradaki herkes ilginc sorular
> uzerinde kafa yormayi seviyordur. Belki bir fikir veren cikar. Sorum su:
> Likert olcegi olasiliga nasil cevirilir? Bir ornekle aciklayayim.
>
> Bir anket dusunelim. Ankette mesela hava durumunu bildiren kelimeler olsun
> (karli, yagmurlu, bulutlu, sisli, gunesli, sicak, soguk, vs), bir de
> yapilabilecek cesitli gunluk aktiviteler olsun (spor yapmak, calismak,
> kitap okumak, sinemaya gitmek, tv izlemek, uyumak, vs).
>
> Bu anketi birine yaparken, once hava durumunu belirten kelimeyi soyleyip o
> kisiden yapabilecegi aktiviteler icin 1'den 5'e kadar bir numara vermesini
> isteyelim. Mesela 1=kesinlikle yapmam, 5=kesinlikle yaparim gibi bir olcek
> olabilir. Anketi yaptigimiz herkes once hava durumunu belirten kelimeye
> bakacak, sonra yapilabilecek aktivitelere 1'den 5'e kadar bir sayi verecek.
> Dikkate alinmasi gereken bir nokta: once aktivite ismine bakip sonra hava
> durumunu degerlendirmiyorlar, once hava durumuna bakip sonra aktiviteleri
> degerlendiriyorlar.
>
> Bu anketi yeterince cok kisiye yaptik diyelim. Simdi ornegin ben birini
> spor yaparken gorduysem, bu anket verilerine bakarak hava durumu hakkinda
> biraz da olsa bilgi sahibi olurum. Ornegin belki hava sicakken spor yapan
> sayisi azdir. Bunu olasiliga nasil cevirebiliriz? Yani bir kisi spor
> yapiyorsa, havanin sicak olma olasiligi kactir? Baska bir deyisle, 1-5
> arasi bir olcek (Likert olcegi deniyormus buna) olasiliga nasil cevirilir?
>
> Ornek biraz sacma oldu galiba ama umarim anlatabilmisimdir. Tesekkurler.
>
> Kerem
>
>
>
>
> _______________________________________________
> MD-sorular e-posta listesisorular at matematikdunyasi.orghttp://lists.math.bilgi.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular
>
>
>
> _______________________________________________
> MD-sorular e-posta listesi
> sorular at matematikdunyasi.org
> http://lists.math.bilgi.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/md-sorular
>



-- 
*Deniz*
-------------- sonraki bölüm --------------
Bir HTML eklentisi temizlendi...
URL: <http://lists.math.bilgi.edu.tr/pipermail/md-sorular/attachments/20120821/7fd75e09/attachment.htm>